Κριτήρια Επιλογής Σπουδών και Επαγγελματικού Προσανατολισμού

Ο σύμβουλος εκπαίδευσης και επαγγελματικού προσανατολισμού, Κώστας Κατσανέβας, σημείωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του ότι ο πιο σημαντικός κανόνας για την επιλογή της σταδιοδρομίας είναι να επιλέξουμε τις σπουδές που μας ταιριάζουν. Αυτό συνεπάγεται ότι οι σπουδές θα πρέπει να εναρμονίζονται με την προσωπικότητά μας, ανεξαρτήτως των μορίων που συγκεντρώνουμε στις εξετάσεις.

Όπως εξήγησε, τα μόρια δεν είναι πόντοι ανταλλαγής. Δεν πρέπει να θεωρούμε ότι όσα περισσότερα μόρια αποκτούμε, τόσο περισσότερες επιλογές έχουμε. Ο κ. Κατσανέβας ανέφερε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: «Αν επιτύχω στο 3ο πεδίο που σχετίζεται με την υγεία, δεν χρειάζεται να καταλήξω αναγκαστικά στη σχολή Ιατρικής. Αν αυτή η κατεύθυνση δεν μου ταιριάζει, μπορώ να επιλέξω το τμήμα εργοθεραπείας ή λογοθεραπείας, τα οποία προσφέρουν επίσης εξαιρετικές προοπτικές στην αγορά εργασίας».

Όσον αφορά τα κριτήρια που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι νέοι για να επιλέξουν σχολή και επαγγελματικό προσανατολισμό, ο κ. Κατσανέβας τόνισε ότι η επαρκής ενημέρωση σχετικά με τις σχολές είναι κεντρικής σημασίας. Ειδικότερα, οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να γνωρίζουν τα μαθήματα που προσφέρονται στο τμήμα που τους ενδιαφέρει, τους καθηγητές και το περιβάλλον σπουδών. Η αγορά εργασίας και οι προοπτικές που αυτή προσφέρει αποτελούν ένα ακόμη σημαντικό κριτήριο κατά την επιλογή.

Αξιοσημείωτο είναι ότι ο κ. Κατσανέβας υπογράμμισε ότι οι προοπτικές επαγγελματικής σταδιοδρομίας συνδέονται με το τι αγαπάμε να κάνουμε. Αν καταπιανόμαστε με αυτό που μας αρέσει, θα έχουμε περισσότερες πιθανότητες να είμαστε πετυχημένοι και ικανοποιημένοι στην επαγγελματική μας ζωή, συμβάλλοντας παράλληλα σε μεγαλύτερη παραγωγικότητα. Αντίθετα, δήλωσε ότι η επιλογή ενός επαγγέλματος με γνώμονα αποκλειστικά την επαγγελματική αποκατάσταση είναι λάθος προσέγγιση.

Ο κ. Κατσανέβας παρομοίασε την επιλογή σπουδών με μια βαλίτσα γνώσεων και δεξιοτήτων. Η απόφαση για τις σπουδές θα πρέπει να βασίζεται στην απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων που μπορούν να αξιοποιηθούν σε διάφορους τομείς. Όλοι οι κλάδοι σπουδών προσφέρουν ποικιλία επαγγελματικών επιλογών. Εάν για παράδειγμα κάποιος επιλέξει χημική μηχανική, θα έχει την ευκαιρία να εργαστεί σε πολλούς τομείς, όπως τρόφιμα, ενέργεια, πληροφορική και κατασκευές.

Σχολιάζοντας τις επιπτώσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης στις επαγγελματικές επιλογές, ο κ. Κατσανέβας ανέφερε ότι δεν υπάρχουν επαγγέλματα που θα εκλείψουν, αλλά θα μετασχηματιστούν. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα αντικαταστήσει ανθρώπους, παρά μόνο εκείνους που δεν θα είναι εξοικειωμένοι με τη χρήση αυτών των εργαλείων. Επισήμανε ότι μόνο δύο επαγγέλματα έχουν επηρεαστεί άμεσα τα τελευταία χρόνια λόγω της τεχνητής νοημοσύνης: οι προγραμματιστές και οι συγγραφείς.

Ο κ. Κατσανέβας κατέληξε ότι η διαδικασία του σχολικού επικοινωνιακού προσανατολισμού πρέπει να αρχίζει από την τρίτη γυμνασίου, καθώς εκεί οι νέοι καλούνται να επιλέξουν αν θα παρακολουθήσουν ΕΠΑΛ ή ΓΕΛ. Σημείωσε, ωστόσο, ότι το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα έχει υπερφορτωθεί από τις απαιτήσεις των πανελλαδικών εξετάσεων.